(ANKARA) – TBMM’de kurulan İliç Maden Kazası Araştırma Komisyonu’nda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri dinlendi. Bakan Yardımcısı Lütfihak Alpkan, 9 işçinin toprak altında kaldığı liç sahasına ilişkin “Olay olmadan önce, Aralık ayında oraya şikayet üzerine gidiliyor yığın liçi alanıyla ilgili bir denetimimiz yok orada, zaten faaliyet alanımız değil” dedi.
Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan Çöpler Altın Madeni’nde 9 işçinin toprak altında kaldığı liç kaymasıyla ilgili TBMM’de kurulan İliç Maden Kazası Araştırma Komisyonu, saat 14.00’te Komisyon Başkanı Atay Uslu’nun başkanlığında toplandı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bakan Yardımcısı Lütfihak Alpkan ve Bakanlıktan yetkililer dinlendi. Sunumun ardından milletvekilleri, bakanlık yetkililerine soru sordu.
CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşcıer, “Bakanlık müfettişleri kapasite artırımı sonrasında sahada gerekli denetimleri yaptı mı” sorusunu yöneltti.
DEM Parti Tunceli Milletvekili Ayten Kordu, “İşçilerin sağlık kontrollerinin hangi periyotlarda yapıldığı” ve “işçilerde görülen hastalıkların ne olduğunu” sordu.
CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, “Çalışma Bakanlığı bu denetimlerde belki yasa olarak yok ama, çalışma güvenliğinin sağlanması açısından, iş cinayetlerinin ortadan kaldırılması açısından Çalışma Bakanlığı üzerine düşeni yeteri kadar yapıyor mu?” diye sordu.
“BAKANLIKLAR TOPU BİRBİRİNE ATIYOR”
CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, daha önce komisyona katılan iki Bakanlığın da yığın liç sahasının sorumluluğunu üstlenmediğini belirterek, “Bugün siz geldiniz, Çalışma Bakanlığı olarak diyorsunuz ki, ‘Yığın liç sahasıyla ilgili konular bizim sorumluluk alanımıza girmiyor.’ Peki, hangi Bakanlığın sorumluluk alanına giriyor? Ben sayayım, Dışişleri Bakanlığı olabilir mi? Milli Eğitim Bakanlığı olabilir mi? Maalesef bu anlamda Bakanlıkların kesişim alanında bulunması gereken bu önemli yığın liç sahası konusu Bakanlıkların arasında topu birbirlerine atmalarıyla havada kalıyor” diye konuştu. Yavuzyılmaz, Çalışma Bakanlığı’nın “göçüğe ilişkin hangi saatte haberdar olduğunu ve patlatmanın hangi bölgelerde yapıldığını” sordu.
SAADET PARTİ’Lİ DOĞAN: “HİÇBİR BAKANLIK LİÇİ KABUL ETMİYOR”
Saadet Partisi Ankara Milletvekili Mesut Doğan, Bakanlığı eleştirerek şöyle konuştu:
“Yani şimdi dört gündür Bakanlıklarımızı dinliyoruz; liçe, ölüme gelen hiçbir bakanlığımız yok. Kimsenin sorumluluğu yok. Kimsenin suçu yok, kimsenin kusuru yok ama sonuçta büyük bir felaket yaşadık ve bu felaketin neticesinde 9 insanımızı kaybettik. İnanın, üç Bakanlığımızı dinledikten sonra mevzuatta tehlikeli boşluklar gördük hep beraber. Bunun yanında, kurumlar arasında senkronize eksikliğine şahit olduk. Bunun yanında, uygulamada çok büyük ciddiyetsizliklere şahit olduk. Bunun yanında, denetimlerde büyük bir eksiklik olduğunu hep beraber hem gördük hem dinlemiş olduk.”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bakan Yardımcısı Lütfihak Alpkan, milletvekillerin sorularını yanıtladı. Alpkan, facianın ön inceleme raporuna göre bilgi edindiklerini belirterek, “Ben de oraya gittiğimde iş sağlığı güvenliği uzmanları ve yöneticileriyle görüştüğümüzde benzer tespitleri paylaştılar ama solüsyon miktarı, proje detayları gibi konular zaten bizim uzmanlık alanımıza girmediği için biz net bir bulgu vardır burada diyemiyoruz. Ama bu daha çok uzman görüşlerinin bize aktarılmasıyla ortaya çıkmış ve ayrıca da fotoğraflar ve videolarda da orada gördük, sahada da gördük, bir kaymanın nedeninin ne olduğuna dair biz uzman olmasak da bir fikir oluştu” dedi.
ALPKAN: LİÇ YIĞINI DENETİM ALANIMIZ DEĞİL
Alpkan, “facia olmadan önce tespitiniz var mı” sorusuna, “Olay olmadan önce, Aralık ayında oraya şikayet üzerine gidiliyor yığın liçi alanıyla ilgili bir denetimimiz yok orada zaten faaliyet alanımız değil” ifadesini kullandı.
“ÇATLAKLAR VAR, FAALİYET DEVAM EDİYOR”
İş sağlığı güvenliği uzmanlarının “sahada sıkıntı olduğunu tespit ettiklerini ve oradaki çalışanların çıkartılmasını ve solüsyonun durdurulmasını talep etiklerini” belirterek “fakat böyle bir kaza daha oluşmadığı için bir bilgilendirme yok yani AFAD’a, kaymakamlığına veya dışarıya, emniyete bir bilgilendirme yok, bize de yok. Bir müddet sonra, öğleye doğru solüsyon durduruluyor. Oradaki görüşmelerden aldığımız kadarıyla fakat çatlaklar var. Oradaki işi de durduruyorlar, konteynere doğru çekiyorlar fakat yine uzmanlar, görevliler durum nedir diye tespit etmek için tekrar oraya gidiyorlar. Ayrıca, Çiftay firmasının madenle ilgili faaliyetleri devam ediyor ki zaten o gün için aralarındaki koordinasyonun, iletişimin eksik olduğuyla ilgili de bir tespit var” dedi.
“BİR İŞÇİNİN CİMER ŞİKAYETİ VAR”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Kurulu Başkanı Bekir Aktürk ise “işçilerin kişisel koruyucu donanımların kullandırılmadığıyla ilgili, CİMER’den bir işçinin “hijyen şartlarının oluşmadığı, denetim yapılması” talebinin olduğunu kaydetti.
Aktürk, olayın yaşandığı gün işçilere çöken liç yığınına dönme talimatını kimin verdiğine ilişkin soruyu, “konuyla alakalı çoğu sorumlu şu an tutuklu olduğu için onlara bunu yöneltemedik” diye cevaplandırdı.
“O SAHADA İŞÇİ ÇALIŞMIYOR MU?”
Aktürk’ün, yığın liçiyle ilgili bakanlığının denetimleri olmadığını söylemesi üzerine CHP’li Yavuzyılmaz’ın, “O liç sahasında işçi çalışmıyor mu? İşçi sağlığı konusunda çalışan, özel sektördeki, oradaki şirket çalışanları da doğrudan işçi sağlığı bakımından sizin sorumluluk denetim alanınızda değil mi?” diye sorması üzerine AKP İstanbul Milletvekili Şengül Karslı arasında “süreyle ilgili” bir tartışma yaşandı.
DEM PARTİ’Lİ HÜLAKÜ: DÖRT GÜNDÜR HİÇBİR SORUMUZA CEVAP ALAMADIK
Milletvekilleri Bakanlık yetkililerinin sorulara yeterli cevap vermediğini eleştirdi. DEM Parti Bingöl Milletvekili Ömer Faruk Hülakü, “Ben dört gündür burada sadece dinliyorum, hiç soru bile sormadım çünkü hiçbir sorumuza cevap alamadık. Sunumlarının içinde olduğu sorulara yalnızca cevap verdiler” dedi.
Yavuzyılmaz, “Yığın liç sahasını Enerji Bakanlığı denetlemiyorsa, Çevre Bakanlığı denetlemiyorsa, Çalışma Bakanlığı denetlemiyorsa buradaki üretilen altının denetimi nasıl yapılıyor? Ne kadar altın üretildiğini kim denetliyor? Burada kayıt dışı bir kazancın şüphesinin çok yüksek olduğu da açıkça görülüyor” diye konuştu.
ALODALI: “TOPLAMDA 1837 İŞÇİ ÇALIŞIYOR”
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Muhammet Fatih Bilal Alodalı, kaza tarihinde madende taşeron işyerlerinin çalışanları dahil olmak üzere 1.837 işçi çalıştığını, “Anagold madenciliğin 599 çalışanı, Çiftay şirketinin 1181 çalışanı, Asil Çöpler şirketinin 16 çalışanı, Keklikler şirketinin 6 çalışanı, Kar-Sa şirketinin 35 çalışanı ” olduğunu söyledi.
